عدم شناخت تغذیه واداری عامل کاهش عمر مفید چاه و تخریب آن

انسان وابسته و مربوط به مکان معینی از سیاره زمین است که آنجا را برای زیستن برگزیده است. یکی از شرایط بقاء و سلامت زیستن، شناخت محیط زیست و امکانات و منابع موجود در آن و ایجاد ارتباط منطقی با آن و بهره برداری مطلوب و پایدار از منابع آن است. آب از منابع با ارزش و حیاتی است که بقاء هرموجودی وابسته به آن می باشد. برای توسعه بهره برداری پایدار از این منبع حیاتی، شناخت موقعیت ، مقدار ، مشخصات، چگونگی و روش بهره برداری و قابلیت توسعه بهره برداری از آن با نگرش حفظ و تحویل آن به نسل های آینده از وظایف ملی ، اخلاقی و انسانی است. با توجه به ثابت بودن مقدار آب موجود در چرخه هیدرولوژی و محدود بودن منابع آب تجدید شونده در یک سیستم باز (در یک منطقه یا در یک کشور ) که قسمتی از چرخه هیدرولوژی می باشد، همواره بابد تعادل در مقادیر ورودی و خروجی ( تغذیه و تخلیه ) موجود باشد و بهره برداری برنامه ریزی شده و متعادل بوده و در حد ذخیره دینامیک صورت گیرد. متاسفانه برداشت بی رویه و دست اندازی به ذخایر استاتیک پیامدهای ناگواری داشته که افت سالیانه سطح آب زیرزمینی اغلب دشت های کشور یکی از عواقب آن است. علاوه بر برداشت   بی رویه و وارد آوردن خسارات بنیادی به آبخوان ها ، در شیوه بهره برداری نیز به دلیل عدم رعایت اصول فنی، سالیانه خسارات مالی هنگفتی به بیت المال و بودجه مملکت وارد می گردد. ازجمله مواردی که در این ارتباط موجب بروز خسارات و کاهش عمر مفید بهره برداری از تاسیسات و تجهیزات می شود عبارتند از عدم رعایت اصول فنی در حفاری و تکمیل چاه ها، عدم رعایت ضوابط فنی در بهره برداری از چاه ها و نگهداری از تاسیسات و تجهیزات ، عدم کنترل و بازرسی متعارف از منابع در اختیار و عدم توجه یا به عبارتی عدم شناخت ضرایب هیدرودینامیکی چاه ها به خصوص در دشت های ساحلی برخوردار از پدیده تغذیه واداری می باشد.



مورد اخیر که عامل منفی شدن افت فشار شبکه جدار در بسیاری از چاه های محفوره در        دشت های ساحلی بالاخص دردشت های جلگه ای استان گیلان می باشد . علی رغم اینکه      می تواند در بهره برداری از آب زیرزمینی از طریق حفر چاه بسیار مثبت ,مفیدباشد مع الوصف به دلیل کم توجهی و یا بی توجهی به دلیل عدم شناخت این پدیده واجرای غیرفنی و تحلیل غیر علمی نتایج پمپاژ و در نتیجه بهره برداری نادرست از چاه موجب کاهش عمر بهره برداری مفید از چاه های مورد تغذیه واداری و گاه کاهش آبدهی و تخریب آنها می گردند



 



 محمد پورهوشیار

کارشناس مطالعات منابع آب شرکت مهندسین مشاورسفیدرودگیلان