ماه: نوامبر 2023

چاه سازه ای است مدفون ، پس از اتمام عملیات حفاری چاه کلیه عملیات اجرا شده درآن غیرقابل رویت بوده وبررسی چگونگی عملیات اجرا شده درچاه برای اشخاص غیرمتخصص مشکل وحتی غیرممکن می باشد.  با توجه به شرایط فعلی پیشرفت تکنولوژی بعضی از قسمت های اجرا شده از جمله موقعیت وکیفیت محل اتصال لوله های جدار چاه ، موقعیت ، نوع وکیفیت لوله های مشبک، انتخاب درست محل نصب لوله های مشبک باتوجه به نمودارهای کاراتاژ الکتریکی به عمل آمده از چاه قابل کنترل می باشد. سایر مسایل مربوط به عملیات حفاری ازجمله : نحوه شستشوی چاه با پمپ دستگاه حفاری وگراول ریزی و اجرای به موقع آن ها و عملیات تکمیل حفاری (توسعه چاه بااستفاده از موتورپمپ آزمایشی وپمپاژ چاه جهت محاسبه ضرایب چاه وآبخوان) .غیرقابل کنترل می باشد.  با توجه به مقدمه اشاره شده، گزارش زیر، به منظور معطوف داشتن ذهن مالکین وبهره برداران آب زیرزمینی از طریق حفرچاه،( که به لحاظ عدم شناخت فنی ازچاه و عملیات حفاری ،صرفا با اتکا به داشتن  ناظرحفاری که ازطریق آب منطقه ای معرفی می گردد متحمل هزینه سنگین احداث چاه می شوند وهمچنین جهت جلب توجه کارشنا سان جوان ذیربط، با روش های ساده ای که درزیر ارائه می گردد می توان کیفیت حفاری وعملیات تکمیلی آن(شستشو، توسعه وپمپاژ چاه) را مشخص نمود..

 ، چاه مورد نظر به عمق ۴۰ متردر رسوبات سیلابدشتی با با فت نسبتادانه درشت، رودخانه ای نسبتا پرآب ودائمی حفر گردیده است.

جهت ملحوظ داشتن پاره ای از مسائل، از ذکر مواردی ازجمله محل ومختصات چاه، که موجب تعرفه چاه و ناظرخواهد شد وهمچنین ارائه گزارش کامل چاه خودداری شده است ، فقط به نکاتی که موجب کاهش آبدهی وطول عمر بهره برداری اقتصادی از چاه خواهد شد اشاره می شود.

چاه مورد نظر به عمق ۴۰ مترو به قطر ۲۰ اینچ، به روش دورانی در رسوبات آبرفتی وسیلابدشتی نسبتا دانه درشت رودخانه حفر شده(براساس نمونه خاک های برداشت شده از مصالح حفاری شده ونتایج کاراتاژ الکتریکی) و تا عمق ۳۷ متر لوله فولادی به قطر ۱۲ اینچ ،که ۱۵ متر آن مشبک بوده ، در چاه نصب گردیده است .

بررسی علت بالابودن تلفات چاه

با توجه به موقعیت مکانی محل حفرچاه وبافت خاک در محل مورد نظر، ملاحظه میگردد که : درتحلیل داده های آزمایش پمپاژ چاه مورد نظر(جدول شماره ۱)، درصد تلفات چاه  نسبتا بالا می باشد. درمندرجات جدول (جدول شماره۱)، مقدار افت در شبکه جدار چاه(تلفات چاه) نسبت به افت در آبخوان خیلی زیاداست.

با مراجعه به جدول خلاصه نتایج تحلیل داده های پمپاژ(جدول شماره ۱) و نمودار افت های چاه(نمودار شماره ۱) ملاحظه می گردد که چاه موردنظرازشرایط مطلوبی از لحاظ لوله گذاری وتوسعه یافتگی برخوردار نبوده است. به طوری که ضریب عامل توسعه چاه ۴۶/۴% محاسبه گردیده که خیلی بیشتر از حد متعارف می باشد ودر دور نهائی آزمایش پمپاژ(دور ۱۰۰۰ در دقیقه پمپ) افت در شبکه جدار(تلفات چاه) بیش از ۶ برابرافت در آبخوان است .(جدول شماره۱ ستون شماره۸) . ونمودارهای افت های مختلف درچاه(افت درآبخوان،افت درشبکه جداروافت درچاه نمودار شماره ۱)نیز نشان می دهد که افت در آبخوان نسبت به ا فت در شبکه جدارچاه، خیلی کمتربوده ودارای اختلاف معنی دارمی باشد(نمودار شماره ۱) . این موضوع دروهله نخست ذهن را متوجه ناکافی بودن عملیات تکمیلی چاه  ( عملیات شستشو وتوسعه چاه) می نماید . با مراجعه به گزارشات کامل چاه و بررسی لوگ زمین شناسی ومدت زمان توسعه چاه ،ملاحظه میگردد که : در عمق نسبتا کم چاه(۳۷متر)ضمن آن که با فت خاک نسبتا خوب ودانه درشت بوده وفاقد لایه های ریزدانه سیلتی و ماسه ای یارسی خالص بوده است، مع الوصف علاوه بر مدت زمان شستشوی چاه با پمپ دستگاه وپیستون زنی، مدت ۳۷۸ ساعت، با پمپ آزمایشی هم، چاه توسعه داده شده است . این زمان برای چاهی باعمق ۳۷ متر وبافت خاک اعلام شده درگزارش نه تنها زمانی کافی، بلکه خیلی زیادتراز حد معمول ومتعارف می باشد . لذا جهت روشن نمودن علت بالابودن ضریب عامل توسعه، پارامترهای دیگرازجمله انتخاب محل نصب لوله های مشبک و هماهنگی درصد بازشیارهای شبکه جدارچاه با درصد خلل وفرج با فت خاک و کیفیت اجرای آزمایش پمپاژ نیز، موردبررسی قرارگرفته اند.

دربررسی لوگ زمین شناسی ومقطع لوله گذاری چاه ونمودارهای کاراتاژ الکتریکی به عمل آمده از چاه، ملاحظه می شودکه :

– درانتخاب محل نصب لوله های مشبک در عمق حفاری شده دقت لازم صورت نگرفته ودر طول بیش از ۱۰ متر ازلایه آبده چاه، لوله غیر مشبک نصب گردیده است .

دانلود کامل مقاله از لینک زیر :

خواندن مقاله بصورت کامل